Nor gara?
Kaixo! Raquel eta Santi gara, proiektu honen inguruan euren bizitzak batu zituen bikote valentziarra. Raquelek Santi ezagutu bezain laster, bere bizi-planaren berri eman zion: noizbait hiria utzi eta herri batera joan nahi zuen bizitzera. Bere erokeriei barre egin zien eta ez zion garrantzirik eman, baina zerbait buruan geratu zitzaion, eta, ordu batzuetan hausnartu ondoren, hurrengo egunean, bat-batean, zera bota zion: "Aizu, landetan bizitzearen kontu horretan pentsatzen aritu naiz... eta ez zait hain ideia txarra iruditzen!".
Beraz, laster hasi ziren beren proiektuari bizia non eman bilatzen. Kataluniako geografian hiru urtez hamaika bidaia egin ondoren, Euskal Herrian probatzea erabaki zuten, nahi zutenarekin bat zetorren ezer aurkitu gabe (aurrekontua, lurra, herri batekiko hurbiltasuna, etab.). Milaka kilometro izan ziren autoz eta baita oinez ere. Harik eta Zaldibian baserri bat aurkitu zuten arte, Txindokira begira eta eraberritzen joan zitezkeen egoeran, apurka-apurka eta bere eskuekin, laguntza eske, aholkuak eskatuz eta dozenaka tutorial ikusiz.
Lau urtez Valentziatik hilean asteburu batera igo ondoren, pausoa eman eta etxez aldatzea erabaki zuten. Bi lan utzi zituzten eta, etxez aldatu ondoren, Valentziako hiriburura itzuli ziren beren bizitza berrietarako azken bidaia oinez egiteko. Lanik gabe zeuden eta ez zekiten noiz izango zituzten berriro oporrak Zaldibian, beraz, momentua aprobetxatzea erabaki zuten. Valentziatik Zaldibiara joan ziren motxila, esterilak eta kanpin-denda lepo zituztela, ahal zuten tokian lo eginez. Calderona, l 'Espadà eta Tinença de Benifassà bezalako mendilerroak zeharkatu zituzten eta Kataluniako kostaldetik jarraitu zuten Sitgesera iritsi arte. Handik Montserrateko mendietara joan ziren, Monegroen basamortura, eta Jurramendin gailurrera iritsi ziren. Urbasa mendilerroa zeharkatu ondoren, Aralar mendilerroa zeharkatzea baino ez zen geratzen. Txankletan irten eta blai eta izoztuta itzuli ziren, urteko lehen elurteak harrapatu baitzituen. 36 egun eta 1.100 kilometro inguru izan ziren.
Raquel kazetaria da eta Santi lorezaina eta mantentze industrialeko teknikaria. Burujabetzaren aldeko mugimenduekin – elikadura eta lurraldea – eta ekologismoarekin lotuta, pentsatu zuten nola lagun ziezaioketen bizi behar zuten lurralde berriari. Valentziako paella, Alacanteko paella eta beste arrozak maite zituztenez, aspalditik egiten zituzten jai, batzar eta abarretan, argi izan zuten: Valentziako jakinduria erabiliz paellak egingo zituzten enkarguz, baina lurraldera errotutako osagaiekin, ahal izanez gero, Euskal Herritik etorritakoak. Aldi berean, baserriko animaliak zaintzen dituzte, baratze txiki bat dute eta sagarrondoak bezalako fruta-arbolak, zukuak egiteko erabiltzen dituztenak.
Elikadura-burujabetzaren aldeko paellak
Elikadura-burujabetzaren kontzeptua Via Campesinak garatu zuen, eta honela definitzen du: "Herriek, beren herrialdeek edo estatuen elkarteek nekazaritza- eta elikagaigintza-politika definitzeko duten eskubidea da, hirugarren herrialdeen aurrean dumping-ik egin gabe". Gainera, tokiko nekazaritza-ekoizpena lehenetsi behar da herritarrak elikatzeko, eta nekazariek elikagaiak ekoizteko eskubidea dutela eta kontsumitzaileek zer kontsumitzen duten eta nola eta nork ekoizten duten erabakitzeko eskubidea dutela defendatu behar da, baita herrialdeek nekazaritzako ekoizpen iraunkorra arriskuan jartzen duten elikagai-inportazio merkeegietatik babesteko eskubidea dutela eta herriek nekazaritza-politikaren definizioan parte hartu behar dutela ere.
Valentziarrak elkartearentzat funtsezkoa da negozioak itzulera izatea bertako nekazarien artean. Horrek esan nahi du kalitatezko eta hurbileko produktua erostea, ahal den guztietan, guztiontzako onuragarria dena. Gainera, gure ustez, elikadura-burujabetza funtsezkoa da lurralde-subiranotasunerako, eta, beraz, ahal den neurrian, osagaiak Euskal Herrikoak izan daitezen saiatzen gara. Bizitzan dena da politikoa, baina are gehiago gure egunerokoan kontsumitzen duguna.
Paella valentziarrarentzat funtsezko osagaiak daude, hala nola babarrun berde laua. Euskal Herrian sasoikoa da, beraz (oraingoz, botilaratzeko/izozteko probak egingo ditugulako) udaberrira arte penintsulako hegoaldetik erosi behar dugu. Baina gardenak izatea gustatzen zaigu. Horregatik, paella bakoitzarekin arbel bat emango dugu osagai bakoitzaren jatorriarekin. Nolanahi ere, esplizituki uko egiten diogu Marokotik eta Israeldik datozen produktuak erosteari, Saharako eta Palestinako herriei errepresio ankerra egiten dietelako.
